Moliyaviy bozorlarda yana zilzila: S&P 500 shu qadar keskin qulamoqda-ki, investorlar COVID davridagi inqirozni eslashmoqda. Neft Tramp va OPEK+dan ikkita zarba oldi, dollar esa "xavfsiz boshpana" maqomini yo'qotib, yevroga nisbatan pasaydi. Bu orada Meta milliardlab zarar ko'rayotgan bo'lsa-da, Llama 4 sun'iy intellekt loyihasini taqdim etdi — umid shuki, AI yordamida qisqarayotgan kapitallashuv fonida porlash mumkin bo'ladi. Biroq bu moliyaviy inqiroz pardasi ortida aslida nima bo'layapti? Va treyderlar global beqarorlik sharoitida qanday foyda olishlari mumkin? Keling, tafsilotlarni tahlil qilamiz.
S&P 500 ikki kunda $5.4 trillion yo'qotdi: Trampning boj bo'roni bozorlarga urdi
AQSH fond bozori 2020-yil martidan buyon eng yomon qulashini boshdan kechirmoqda. S&P 500 faqat bir sessiyada 6% ga qulab tushdi, ikki kun ichida umumiy kapitallashuv $5.4 trillionga kamaydi. Nasdaq 100 ham 6.1% ga pasayib, ayiq bozori (bear market) holatiga kirdi. Bu ommaviy sotuvga nima sabab bo'ldi? U yana qanday kuchayishi mumkin? Va treyderlar bundan qanday foyda ko'rishlari mumkin?
Amerika aksiyalari bozori so'nggi yillarda kuzatilgan eng keskin pasayishni boshdan kechirmoqda: o'tgan haftada S&P 500 atigi ikki kun ichida 11% ga qulab tushdi. Bu, pandemiya boshlanishi davridan beri eng yirik kapitallashuv yo'qotilishidir.
Bu orada Nasdaq 100 indeksi 6.1% ga qulab, rasmiy ravishda "ayiq bozori"ga kirdi. S&P 500'ning 500 ta komponentidan atigi 14 tasi yashil zonada qoldi — sotuvlar barcha sektorlarni qamrab oldi. Texnogigantlar eng ko'p zarar ko'rdi: Nvidia va Apple aksiyalari 7% dan ortiq tushdi, Tesla esa 10% ga quladi.
Chip sanoati ham zarbadan qocholmadi — Micron 13% ga, Marvell 11% ga pasaydi. Aprel oyining birinchi haftasida AQSH fond bozoridan 4.7 milliard dollar chiqib ketgani investorlarda xavfli aktivlardan ommaviy chiqish sodir bo'layotganini ko'rsatmoqda.
Bularning sababi iqtisodiy zaiflik emas, balki yangi voqelik: AQSH yana savdo urushlarini boshlamoqda. 2-aprel kuni prezident Donald Tramp so'nggi 100 yildagi eng qat'iy bojlarni joriy qildi — barcha importlarga 10%, 60 dan ortiq davlatdan (shu jumladan, Xitoydan) keladigan mahsulotlarga esa yanada yuqori stavkalar belgilandi.
Xitoyning javobi uzoq kutilmadi: 10-apreldan boshlab AQSH mahsulotlariga 34% boj, shuningdek, amerikalik qurol va qishloq xo'jaligi eksportchilariga nisbatan nishonli cheklovlar kiritiladi.
Bozorlar allaqachon taranglashgan edi, bu yangiliklar esa ularni to'liq qamrab oldi. VIX (qo'rquv indeksi) 45 darajadan oshdi — bu o'tgan o'n yilliklar davomida eng xavotirli davrlardagi darajalardan biridir.
Bu fon ostida Federal rezerv raisi Jerome Pauell juma kuni Arlingtondagi konferensiyada bojlarning iqtisodiyotga ta'siri "kutilganidan ko'ra uzoqroq bo'lishi mumkin"ligini aytdi. U inflyatsion kutishlarni nazoratda ushlab turish zarurligini urg'uladi, ammo Fed shoshilmaydi — foiz stavkalari o'zgarmasligicha qoladi.
Shu bilan birga, bozorlar bu so'zlardan tasalli topmadi: investorlar xedj qilishga o'tib, aksiyalarni sotdi va obligatsiyalarga o'tdi. 10 yillik AQSH obligatsiyalarining daromadliligi 3.90% dan pastga tushdi — bu o'tgan kuzdan beri eng past darajadir.
Paradoksal tarzda, bularning barchasi kuchli makroiqtisodiy fon ostida yuz bermoqda: mart oyida ish o'rinlari prognozdan oshdi, ishsizlik esa barqaror qoldi. Ammo JPMorgan'dan Michael Feroli bu raqamlar "tarixiy aks" ekanini ta'kidladi — ya'ni ular yangi bojlar kuchga kirishidan oldin to'plangan.
Sezilarli pasayish allaqachon boshlanmoqda. Atlanta Federal rezervining GDPNow modeli AQSH iqtisodiyotining yil boshida 2.8% ga qisqarishini bashorat qilmoqda. Trampning 3% yillik o'sish maqsadi endi uzoq orzu bo'lib qolmoqda.
Investorlar kayfiyati aksiyalar kabi tez o'zgarmoqda. RBC Capital S&P 500 bo'yicha yil yakunidagi prognozini 6,200 dan 5,550 ga tushirdi.
Oppenheimer'dan Jon Stoltzfus kabi optimistlar ham endi ehtiyotkor bo'lib qolishdi — bozor haqidagi taxminlar qayta ko'rib chiqilmoqda. Ya'ni hatto "buqalar" ham ortga chekinmoqda.
Analitiklarning ogohlantiruvi tobora baland: AQSH iqtisodiy tanazzul sari qarab bormoqda — va butun dunyo ham ortidan ketishi mumkin. Statistikaga ko'ra, 1948-yildan beri, tanazzul davrida bozor o'rtacha 35% ga pasaygan, oddiy "ayiq bozori" esa 28% ga.
Mashhur CNBC boshlovchisi Jim Cramer hatto 1987-yildagi "Qora Dushanba" holatining takrorlanishi mumkinligidan ogohlantirdi. Uning so'zlariga ko'ra, bozor allaqachon o'sha belgilarni ko'rsatmoqda: bir necha keskin tushish kunlari va keyin to'liq qulash.
Ko'pchilik treyderlar bitta savolni bermoqda: hozir pasayishda xarid qilish vaqti keldimi yoki hali erta? Javob — vaqt oraliqlaringiz va tavakkal darajangizga bog'liq.
Hali ham S&P 500'ning P/E ko'rsatkichi 23 atrofida, odatda tanazzul paytida bu raqam 15.6 ga tushadi. Demak, hali pasayish uchun joy bor, va tez tiklanishga pul tikish xavfli bo'lishi mumkin. Strateglar deyarli yakdil: bu hali tub emas.
Shunga qaramay, bunday beqarorlik faol strategiyalar uchun ideal: treyderlar indekslar va ayrim aksiyalar bo'yicha short pozitsiyalar ochishlari, kapitalning bir qismini davlat obligatsiyalariga o'tkazishlari mumkin — ular odatda beqarorlik davrida qimmatlashadi.
Neft narxlari ham qulamoqda: Tramp va OPEK+ bozorda mukammal bo'ronni yuzaga keltirdi
Neft narxlari to'satdan, keskin va og'riqli tarzda qulab tushdi. Atigi bir necha savdo sessiyasi ichida Brent nefti 13% ga pasaydi, bu esa eng ishonchli deb hisoblangan tahliliy prognozlarni ham savol ostiga qo'ydi. Yirik investitsiya uylari o'z modellari va prognozlarini qayta ko'rib chiqishga tushib ketdi: talab bo'yicha kutilyotgan raqamlar pasaymoqda, yillik narx mo'ljallari qayta hisoblanmoqda, bozor kayfiyati esa ehtiyotkor skeptitsizm va ochiq vahima orasida tebranyapti.
Ushbu maqolada biz nega neft narxlari bunchalik keskin tushib ketganini, bu hodisa neft bozori tarkibining katta qayta shakllanishining boshlanishi bo'lishi mumkinligini va bu beqarorlik treyderlar uchun qanday imkoniyatlar yaratishini ko'rib chiqamiz.
O'tgan hafta neft bozori ikki zarba oldi. Avval Tramp ma'muriyati yangi savdo bojlarini e'lon qildi. Ortidan esa OPEK+ kutilmaganda ishlab chiqarishni keskin oshirishini bildirdi. Birinchisi global talab bo'yicha taxminlarni larzaga soldi, ikkinchisi esa taklif muvozanatini butkul izdan chiqardi.
Natijada, Brent nefti pasayishda davom etib, juma kungi savdolarni bir barrel uchun atigi $66 darajasida yakunladi. Bu oddiy raqam emas — bu daraja hatto yaqin kunlargacha "tiklanish" va "barqarorlashuv" deya prognoz bergan mutaxassislarni ham hayratda qoldirdi.
Analitiklar zudlik bilan reaksiya bildirdi. Goldman Sachs yil yakuni uchun Brent bo'yicha prognozini $71 dan $66 ga tushirdi. UBS global talab o'sishi bo'yicha prognozini deyarli yarmiga qisqartirdi, Enverus esa avvalgi bahosining uchdan bir qismini butunlay bekor qildi.
Eng kinoyali jihati shundaki, bu pasayishlar aynan global iqtisodiy tiklanish haqida muhokamalar kuchaygan bir paytda yuz berdi. Ammo Enverus kompaniyasining neft va gaz bo'yicha makro tahlil rahbari Al Salazar tan olganidek, ular OPEK+ qaroridan avval ham prognozlarni tushira boshlashgan edi: "Tramp Kanadaga boj qo'ygan zahoti, butun senariyni qayta ko'rib chiqishga to'g'ri kelishi aniq bo'ldi. OPEK esa bu yong'inga yog' quydi."
Amerikalik ishlab chiqaruvchilar uchun bu zarba ayniqsa og'ir bo'ldi. AQSh neft fyucherslari bir barrel uchun $61 darajasiga tushdi, bu esa Texas va unga yaqin hududlardagi ko'pchilik kompaniyalar uchun rentabellik darajasidan past. Dallas Federal Rezervi ma'lumotlariga ko'ra, kompaniyalar foydada qolishi uchun narxlar kamida $65 dan yuqori bo'lishi kerak. Bu ham yetmagandek, po'latga 25% boj joriy etilgandan so'ng burg'ulash uskunalari narxi uchdan biriga oshdi.
Ya'ni, bir tomonda xarajatlar oshyapti, ikkinchi tomonda foyda darajasidan past narxlar. Bunday sharoitda, ilgari ramziy shiorga aylangan "Drill, baby, drill" (ya'ni, "burg'ula, azizim!") endi jasoratga undov emas, balki o'tgan davrning afsonaviy aks-sadosiga o'xshaydi. Roth Capital tahlilchisi Leo Mariani bu haqda shunday dedi: "Endi bu umuman kun tartibida ham emas."
Bu orada, Donald Tramp o'z yo'nalishini o'zgartirishga tayyor emasdek ko'rinadi. Uning tariflarga tikkan garovi maqsadi — mahalliy yoqilg'i narxlarini pasaytirish va saylovchilarga "energiya muhofazasi"ni namoyish qilish. Teorik jihatdan, benzin narxi arzonlashishi mumkin. Ammo ishlab chiqarishni agressiv oshirgan mamlakat endi haqiqatga duch kelmoqda: neft sotish foydasiz bo'lib qolmoqda. UBS tahlilchisi Josh Silversteinning aytishicha, hatto eng optimistik investorlar ham endi $60 dan past neft ssenariylarini ko'rib chiqmoqda.
AQSh energetika sektori qiynalayotgan bir vaqtda, Yevropa biroz yengillik his qilmoqda. YEIda gaz narxlari so'nggi olti oydagi eng past darajaga tushdi va LNG bo'yicha raqobatning kamayish istiqbollarini bozor ijobiy kutib oldi. Bu ayniqsa Germaniya uchun foydali bo'lishi mumkin — u hozirdanoq qish mavsumi uchun omborlarini to'ldirishga shoshilmoqda. Arzonroq energiya uning urushdan so'nggi energiya tanqisligidan aziyat chekkan sanoatini yengillashtirishi mumkin.
Ammo Yevropa biroz yengillik olsa-da, Yaqin Sharqdagi manzara murakkabroq. Saudiya Arabistoni may oyida ishlab chiqarishni uch baravar oshirishga undash orqali narxlar qulashi jarayonini boshlab berdi. Rasmiy sabab — Iroq va Qozog'iston kvotalarini oshirib yuborgani uchun intizomiy choralar. Ammo bu harakat narxi kutilganidan ancha yuqori bo'lishi mumkin.
Xalqaro valyuta jamg'armasi (IMF) hisob-kitoblariga ko'ra, Riyod byudjetini muvozanatlash uchun neft narxi $90 dan yuqori bo'lishi kerak. Iroq uchun ham shunga yaqin, Qozog'iston uchun esa hatto $115 dan yuqori. Saudiya allaqachon infratuzilma va ijtimoiy loyihalarga ajratilayotgan mablag'larni qisqartirishni boshladi, bu esa valiahd shahzoda rejalarining asosiy tayanchi hisoblanadi. Agar narxlar pasayishi davom etsa, OPEK+ nafaqat ichki ziddiyatlar, balki butun fiskal inqirozlar bilan yuzma-yuz qolishi mumkin.
Bu fon ostida treyderlar uchun kamdan-kam uchraydigan imkoniyatlar paydo bo'lmoqda. Bozor beqaror, ammo aynan mana shunday sharoitda aqlli strategiyalar eng katta daromad keltiradi. Narxlar tushayotgani — neft va energetika aksiyalariga short pozitsiyalar ochish uchun imkon. Volatillikning kuchaygani esa qisqa muddatli spekulyatsiya uchun eng yaxshi vaqt. Brent harakati bilan bog'liq bo'lgan tovar valyutalari ham sezilarli siljishlar ko'rsatishi mumkin.
Agar siz ushbu vaziyatdan foyda ko'rmoqchi bo'lsangiz, InstaForex orqali savdo hisobingizni oching. Sizda neft, gaz, energetika aksiyalari va tovar valyutalari bilan savdo qilish imkoniyati bo'ladi. Bozorlardan bir qadam oldinda yurish uchun InstaForex mobil ilovasini yuklab oling va strategiyangizni bevosita telefoningizdan boshqaring.
Yevro va AQSh dollari: kutilmagan yetakchilik almashinuvi
Tramp ma'muriyati tomonidan e'lon qilingan yangi savdo choralarining oqibatlarini bozor hazm qilayotgan bir paytda, bitta aktiv kutilmaganda oldinga o'tib oldi. Yaqin vaqtgacha AQSh dollariga nisbatan paritetga tushadi, deb faol sotuvga uchragan yevro kutilmaganda jonlandi va 2015-yildan beri eng kuchli kunlik o'sishini namoyish etdi. Bu sakrash ortida nima yotibdi? Bozorlar tanglikda bo'lgan bir vaqtda investorlar nima uchun aynan yevroni tanlamoqda? Ushbu maqolada biz valyuta maydonida qanday siljish yuz berganini, kelajakda nima kutayotganini va ushbu o'zgaruvchanlikda imkoniyatlar qayerda ekanini tahlil qilamiz.
O'tgan hafta yevro AQSh dollariga nisbatan olti oylik eng yuqori darajasiga ko'tarildi, bir paytlar 2.7% gacha kuchaydi va payshanba sessiyasini 1.8% o'sish bilan yakunladi. Bunga sabab — Tramp ma'muriyatining shok ta'siridagi savdo bojlarining yangi bosqichi bo'ldi. Yangi chora-tadbirlar ko'lami kutilganidan ancha keng bo'lib, o'nlab mamlakatlar va butun sohalarni qamrab oldi. Bu esa AQSh iqtisodiyotining barqarorligiga ishonchni izdan chiqardi va dollar istiqbollari qayta baholanishiga sabab bo'ldi. Investorlar endi yevroni barqarorroq alternativ sifatida ko'ra boshladi.
Atigi ikki oy oldin bozor konsensusi deyarli yakdil edi: yevro yana pastga tushadi, ehtimol, dollarga nisbatan paritetgacha. O'shanda asosiy taxmin shundan iborat ediki, bojxona urushining asosiy zarbasini Yevrozonasi ko'radi va Yevropa Markaziy banki stavkalarni keskin tushirishga majbur bo'ladi. Ammo endi senariy butunlay o'zgardi. Endi investorlar Yevropadan emas, AQShdan xavotirda. Va bu — burilish nuqtasidir.
Dominic Bunning, Nomura strategiya bo'yicha eksperti, ta'kidlaganidek, hozirda yevro ko'p yillik AQSh dollari asosidagi aktivlarga yo'naltirilgan kapital oqimlarining sekinlashuvi yoki hatto teskari oqimidan asosiy foyda ko'ruvchi valyutalardan biriga aylangan. Unga ko'ra, bu kapital oqimlarining katta qismi Yevrozonadan kelib chiqqan va hozirda ular Yevropaga qayta oqmoqda. Tobora ko'proq investorlar yevroni global xavf kuchaygan bir paytda barqarorlikni saqlab qolishga qodir valyuta sifatida ko'rmoqda.
Bu xatti-harakatlar odatda odatiy emas. Odatda, bozorlar notinch bo'lganida, investorlar xavfsiz aktiv sifatida dollarga yopishib olishadi, yevro esa qadrsizlanadi. Ammo bu mantiq hozir buzilmoqda. AQSh valyutasi tobora ortib borayotgan xavotir markaziga aylanmoqda. AQShda retsessiya xavfi va ayrim tahlilchilarning bahosiga ko'ra 15% ga ortiqcha baholangan dollarning haddan tashqari kuchaygani borasidagi fikrlar kuchaymoqda.
Shu fonda, valyuta strategiyasi bo'yicha mutaxassis Luka Paolini fikricha, aynan Federal rezerv, Yevropa Markaziy banki emas, pul-kredit siyosatini tezroq va keskinroq yumshatishga majbur bo'ladi. Hozirda bozorlar AQShda yil oxirigacha to'rt marta foiz stavkasi pasayishini, Yevrozonada esa uch martalik pasayishni narxlarga kiritib bo'ldi.
Yangi makroiqtisodiy ma'lumotlar ham kayfiyatning o'zgarishiga ta'sir ko'rsatdi. AQShda ishsizlik da'volari 2021-yil noyabrdan beri eng yuqori darajaga ko'tarildi — bu iqtisodiyot sekinlashayotganidan xavotirli signal. ECB ham yangi rag'batlantiruvchi choralarni tayyorlayotgan bo'lsa-da, farq sur'at va ko'lamda. Hozircha, sekinlashuv ehtimoli AQShda kuchliroq ko'rinmoqda, Yevropada esa kutilmaganda jonlanish belgilarini ko'rish mumkin.
Bunga fiskal omil ham qo'shildi. O'tgan oyda Germaniya infratuzilma, mudofaa va sanoatni rag'batlantirishga qaratilgan keng qamrovli xarajatlar dasturini e'lon qildi. Bu esa bozorlarni tinchlantirdi va Yevrozonaning tashqi chaqiriqlarga faqatgina pul-kredit vositalari bilan emas, balki faol fiskal siyosat bilan ham javob bera olishini ko'rsatdi.
Iqtisodchi Karen Uord ta'kidlaganidek, aynan fiskal in'eksiyalar, moslashuvchan monetar siyosat va engillashtirilgan tartibga solish Yevropa aktivlarini ko'proq jozibador qilmoqda. "Shu sababdan hozir yevro va Yevropa bozorlarining o'sishini ko'ryapmiz, hatto foiz stavkalari pasayayotgan bo'lsa ham," — dedi u.
Albatta, Yevropaning muammolari ham bor. Yevroittifoq siyosiy tuzilmasi murakkab va sust ishlaydi. Har qanday katta qaror konsensusni talab qiladi, bu esa har doim tez yechim bo'lavermaydi. Ammo tahlilchilar kinoyali tarzda eslatadilar: koordinatsiya muammosi faqat Bryusselda emas. Tramp ma'muriyati tomonidan joriy etilgan yangi bojlar formulasi hattoki AQSh ittifoqchilarini ham hayratda qoldirdi. Deutsche Bank allaqachon "dollarga bo'lgan ishonch inqirozi" ehtimolini ogohlantirgan.
Shu sharoitda, ko'plab investorlar yevroga tamomila yangi nigoh bilan qaray boshladi. Ilgari ikkinchi darajali valyuta deb qaralgan yevro, endi dollarga nisbatan barqarorroq alternativ sifatida ko'rilmoqda. Ba'zi bozor ishtirokchilari bu o'zgarishni "tarixiy imkoniyat" deb atashmoqda. JPMorgan Chase vakili Mira Chandan fikricha, EUR/USD kursi kelgusi oylar ichida $1.14–$1.16 gacha ko'tarilishi mumkin, ayniqsa Yevrozonadagi fiskal rag'batlantirish ikkinchi yarim yillikda makroiqtisodiy statistikada aks etadigan bo'lsa.
Albatta, bunday keskin o'sish — to'g'ri chiziqli rally degani emas. Juma kuni yevro 0.6% ga orqaga chekingan, bu esa bir kun oldingi kuchli sakrashning qisman korreksiyasidir. Biroq kengroq trend aniq: investorlar uzoq muddatli kutganlarini qayta ko'rib chiqmoqda, va yevro yana markazda.
Asosiy xulosa: endi Yevropa valyutasi global iqtisodiyotdagi zaif bo'g'in sifatida ko'rinmayapti. Dollarning barqarorligiga bo'lgan shubhalar, Fed siyosatidagi burilishlar va Yevrozonaning keng qamrovli fiskal tashabbuslari fonida yevroning yo'nalishini tiklashga haqiqiy imkoniyat bor.
Traderslar uchun bu aniq strategiyani bildiradi — dollarga qarshi yevro sotib olish. Ayniqsa bugungi o'ta o'zgaruvchan muhitda va global kapital oqimlarining qayta taqsimlanishida, bunday pozitsiyalar katta daromad olib kelishi mumkin.
Meta bozor kapitalizatsiyasini yo'qotmoqda, ammo Llama 4'ni ishga tushirmoqda: bu sun'iy intellekt inqilobimi yoki investorlarni chalg'itish harakatimi?
Fond bozorlarida keskin savdo bosimi hukm surayotgan bir paytda, Meta kompaniyasining bozor qiymati so'nggi ikki sessiyada milliardlab dollarga kamaydi. Ammo klassik Silikon vodiysi uslubida, aksiyalar "qon oqizayotgan" paytda — e'tiborni chalg'itish va shovqin ko'tarish vaqti keldi. Shunday qilib, maydonga Llama 4 chiqmoqda — Meta tomonidan hozirgacha ishlab chiqilgan eng qudratli sun'iy intellekt modeli sifatida tanishtirilgan til modellari avlodi. Ushbu maqolada biz Meta'ning texnologik ambitsiyalari qanchalik jiddiy ekanini, Llama 4 global sun'iy intellekt poygasidagi o'rnini va bu qadam investor ishonchini qayta tiklay oladimi-yo'qligini tahlil qilamiz.
Yaqinda Meta Llama 4 oilasini taqdim etdi, ularning eng mashhuri Behemoth bo'lib, deyarli ikki trillion parametrga ega — bu haqiqiy og'ir vazn toifasidagi model. Behemoth hali to'liq tayyor bo'lmasa-da, uning "avlodlari" — Scout va Maverick — allaqachon ishlab chiquvchilar va foydalanuvchilar uchun mavjud. Bu modellar Mixture of Experts (MoE) arxitekturasiga asoslangan bo'lib, har bir vazifa uchun faqat parametrlarning bir qismini faollashtiradi. Bu esa hisoblash xarajatlarini kamaytirish va kengroq foydalanish imkoniyatlarini yaratishga xizmat qiladi.
Yana bir muhim jihat shundaki, Llama 4 modellari asl dizaynidanoq multimodal bo'lib yaratilgan. Ular faqat matnni emas, balki rasmlar, videolar va boshqa ma'lumot formatlarini ham qayta ishlashga o'rgatilgan. Bu inson miyasi kabi murakkab axborot muhitida harakatlana oladigan "insonga o'xshash" sun'iy intellekt sari jasur qadamdir.
Raqobatchilar bilan solishtirishlar tezda paydo bo'ldi. Meta'ning ta'kidlashicha, Llama 4 Scout va Maverick modellarining imkoniyatlari GPT-4o va Gemini 2.0 Pro'dan ustun chiqdi — dasturlash, mantiqiy tahlil, rasmni qayta ishlash va ko'p tilli vazifalar bo'yicha testlarda. Ayniqsa, Scout 10 million tokenli kontekst oynasiga ega — bu esa keng miqyosdagi matnlarni tahlil qilish uchun juda katta imkoniyat. Modellar 30 trillion token ustida o'qitilgan — bu Llama 3'dan ikki barobar ko'p.
Bundan ham muhimrog'i, Meta o'zining open-source strategiyasiga urg'u bermoqda. OpenAI yoki Google'dan farqli ravishda, Meta o'z model arxitekturasini ochiq qilib taqdim etmoqda — uni Hugging Face va llama.com platformalari orqali olish mumkin. Bu esa har qanday ishlab chiquvchi jamoaga ushbu modellarni moslashtirib, masalan, xabar almashish ilovalari uchun AI yordamchilari yoki murakkab biznes yechimlariga aylantirish imkonini beradi. Shubhasiz, Meta Llama 4'ni allaqachon o'zining asosiy mahsulotlariga integratsiya qilgan: WhatsApp, Messenger va Instagram Direct endi sun'iy intellekt imkoniyatlarini namoyish etuvchi maydonlarga aylangan.
Biroq taqdimot vaqti shubha uyg'otmoqda. Bozor tobora Meta ushbu ilg'or texnologiyalarni monetizatsiya qilishga qodirmi yoki yo'qmi, degan savolga jiddiy yondashmoqda. Llama 4 — haqiqiy texnologik sakrashmi yoki Qurilish davomida qisqarayotgan marjalar va DeepSeek, Baidu, Tencent kabi Xitoy AI gigantlarining bosimidan chalg'ituvchi effektmi?
Eslatib o'tamiz, yil boshidan buyon Xitoyning yirik texno kompaniyalari o'z sun'iy intellekt modellarini tajovuzkorlik bilan taqdim etmoqda: Baidu Ernie Botni ochdi, Tencent WeChatga AI qo'shdi, Alibaba esa o'zining DeepSeek'dan ustunroq ishlaydigan tizimlarini ishga tushirdi. Endi Meta ham bunga javob berishga majbur bo'layotgani aniq.
Asosiy xulosa — Meta sun'iy intellekt poygasida jiddiy da'vo qilmoqda, Llama 4 bu boradagi ambitsiyalarni ochiq ko'rsatmoqda. Ammo treyderlar uchun bu oddiy texnologik yangilik emas — bu muvaffaqiyatli savdo qilish uchun imkoniyatdir. Aksiyalar narxining tushishi, muhim mahsulot taqdimoti va kuchayib borayotgan raqobat — bularning barchasi volatillikni ta'minlovchi ideal sharoit. Bu esa, bir tomondan, raqobatchilarning bosimi ostida short qilish, boshqa tomondan esa Llama 4 monetizatsiyasiga tikilgan long strategiyalar uchun ochiq eshikdir.
Fursatni qo'ldan boy bermang — hoziroq InstaForex'da savdo hisobingizni oching! 24/7 bozorni nazoratda saqlash uchun mobil ilovamizni yuklab oling va istalgan vaqtda savdoni boshqaring.
